میلیاردرهای دنیای فوتبال
شادی آذری
طرفداران باشگاه فوتبال لیورپول پس از آنکه صاحبان ثروتمند و آمریکایی این باشگاه وامی سنگین به نام باشگاه گرفتند، بسیار سرخورده شدند. این باشگاه مجبور خواهد بود آن قدر در زمین بازی خوبی از خود نشان دهد تا بتوانند اقساط سنگین این وام را با بهره زیادش پرداخت کند. بنا بر برآوردها این اقساط سالانه بالغ بر 30میلیون پوند معادل 3/59میلیون دلار آمریکا خواهد بود.
حامیان تیم لیورپول میگویند صاحبان این باشگاه جورج ژیلت و تام هیکس فشار خطرناکی را برآینده این تیم تحمیل کردهاند. هماکنون آنها دست به دست هم دادهاند تا تشکیلاتی را برای خرید سهام این باشگاه به شدت مقروض تاسیس کنند.
اما مسلم است که نمیتوان روی هواخواهان سایر تیمهایی که صاحبان باشگاههایشان ثروتمندند در کمکرسانی به این باشگاه حساب کرد. در عوض تیمهایی که صاحبان باشگاهشان میلیاردر هستند و به سرمایهگذاری اشتیاق دارند، میتوانند به عنوان نیروی پرتوانی در این جریان ظاهر شوند.
برجستهترین مثال در این مورد باشگاه چلسی و مالک آن رومن آبراموویچ است. این روس، غول خرید و فروش کالاها است. با خرید این تیم در سال 2003 بیش از یکمیلیارد دلار در این باشگاه سرمایهگذاری کرد. او با گشادهدستی سعی در جذب استعدادهای کمنظیر دارد، تجهیزات آموزشی در سطح جهانی برای باشگاه فراهم کرده است و به این ترتیب اجازه داده است آن قدر آزمون و خطا را تجربه کند تا در نهایت در رتبهبندیها سیر صعودی را طی نماید.
این سیاست آبراموویچ موثر افتاد. در سال 2005، این باشگاه تاسیس شده در لندن برای اولین بار پس از سال 1955 برنده لیگ برتر شد. سپس توانست این پیروزی را در سال 2006 نیز تکرار کند و یکی از تهدیدکنندگان جدی پیروزی مجدد در سال جاری است. طی 25بازی در فصل جاری چلسی توانسته است، جایگاه سوم را به خود اختصاص دهد.
به راستی چه چیزی موجب افتراق آبراموویچ از ژیلت و هیکس میشود؟ یک مساله این است که مالکان لیورپول ثروتمندند، اما مالک چلسی ابرثروتمند است. وقتی فوربس در ماه مارس سال 2007 ارزش دارایی میلیاردرهای جهان را برآورد کرد، معلوم شد که آبراموویچ دارای ثروتی بالغ بر 7/18میلیارد دلار است و شانزدهمین ثروتمند جهان است. در حالی که مجموع داراییهای هیکس و ژیلت تنها کسری از داراییهای آبراموویچ است.
اما موضوع دومی که موجب تفاوت آبراموویچ با ژیلت و هیکس میشود، علاقه او به خرج کردن است. آبراموویچ یک طرفدار صادق و با شرافت برای تیم چلسی است و مدام برای آن پول خرج میکند. او با این کار امید موفقیت را در تیم روزافزون میکند. وی معتقد است این یک سرمایهگذاری است که در آینده سودش را دریافت میکند. از سوی دیگر ژیلت و هیکس از مالکان قدیمی تیمهای ورزشی هستند که تاریخچهای مملو از برداشت پول از تیمهایشان را در سوابق کاریشان رقم زدهاند. ژیلت در سال 2006 از یک باشگاه هاکی 72میلیون دلار مطالبه کرد.
فرمول پیروزی یک مالک موفق باشگاه که به خرج کردن و سرمایهگذاری علاقهمند است در یک باشگاه دیگر لندن نیز قابل مشاهده است. سال گذشته پنجمین ثروتمند جهان، لاکشمی میتال، بخشی از سهام باشگاه پارک رنجرز را خرید. این تیم در لیگ دسته دومی انگلستان بازی میکند. لاکشمی میتال با این اقدام شریک دوست میلیاردرش که غول مسابقات اتومبیلرانی فرمول یک نیز هست؛ یعنی برنارد اکسلستون شد. مجموع دارایی این جفت ثروتمند بالغبر 6/54میلیارد دلار است.
مالکان ثروتمند باشگاهها اهداف بزرگی برای خود ترسیم کردهاند. مالک دیگر این باشگاه به نام فلاویو بریاتور که ثروت خود را از مسابقات اتومبیلرانی به دست آورده است به یک روزنامه انگلیسی گفته است: «برنامه ما این است که ظرف سه سال به لیگ برتر برسیم و من میخواهم ظرف چهار سال در لیگ برتر اروپا حاضر شویم.» این مالکان پولدار به زودی قدرت خود را در لیگهای عمده فوتبال آمریکا نیز به نمایش خواهند گذاشت. حداقل پنج باشگاه آمریکال دارای صاحبان میلیاردر هستند.
فیلیپ آنشوتز که مالک گروه آئگ (AEG) است، اداره تیمهای لسآنجلس گلکسی و هوستون داینامو را بر عهده دارد. فعال بخش املاک و مستغلات، استن کروئنکه صاحب تیم کلورادو رپیدز است. رابرت کرافت صاحب شرکت انافال پاتریوتز، اداره تیم نیوانگلند رولوشن را بر عهده دارد و قرار است پائول آلن از شرکت مایکروسافت در سال 2009 تیم جدید سیاتل را از آن خود کند.
پیش از این یک قانون حداکثر دستمزد در آمریکا وجود داشت که مالکان ثروتمند را از به نمایش گذاشتن ثروتشان بازمیداشت، اما این روند با قانونی که در لیگ در سال 2007 وضع شد و به «قانون بکام» شهرت یافت، تغییر کرد. براساس قانون جدید هر باشگاه میتواند یک بازیکن داشته باشد که تنها کسری از دستمزدش با حداکثر دستمزدها مطابقت کند. بنابراین چنین قانونی به آنشولتز اجازه داد فوق ستارهای چون دیوید بکام را با قرارداد پنج ساله 250میلیون دلاری به تیم لسآنجلس گلکسی آورد.
البته دیوید بک ام پا به سن گذاشته است و نمیتواند به تنهایی لسآنجلس گلکسی را به موفقیت برساند، اما این باشگاه پولدار قصد قطع همکاری با او را ندارد. شرکت AEG با تیمها وارد مذاکره شده است تا خواستار استثناهای بیشتری در پرداخت دستمزدها شوند و یک روزنامه پرتغالی ماه گذشته نوشته بود که این گروه سرگرم مذاکره با بهترین بازیکن جهان در سال گذشته یعنی لوییس فیگو هستند. با ثروتمندترین مالکان باشگاههای فوتبال جهان در این جا آشنا شوید.
منبع: دنیای اقتصاد